Het schrijven en indienen van een octrooiaanvraag is een drempel voor vele kleine en startende ondernemingen, omdat dit een investering met zich meebrengt die zich vaak niet direct vertaalt in opbrengsten. Bovendien zijn er in het vroege stadium nog veel onduidelijkheden ten aanzien van de potentie van een uitvinding en is er in sommige gevallen nog geen sprake van cash flow in de onderneming. Hierdoor is men vaak geneigd om het proces uit te stellen, hetgeen op zichzelf natuurlijk ook weer risico’s met zich meebrengt. Daarnaast komt het ook vaak voor dat men in voorkomend geval een alternatieve route bewandeld voor het beschermen van de uitvinding niet zijnde het indienen van een octrooiaanvraag.
In deze blog worden de misvattingen ten aanzien van enkele van deze bekende (en goedkopere) alternatieve routes besproken. Bovendien wordt er aangegeven op welke wijzen de kosten voor het aanvragen van een octrooi in het beginstadium kunnen worden beperkt.
Alternatieve routes
Een veel gehoorde manier om goedkoop een uitvinding “vast te leggen” zonder het aanvragen van een octrooi is door een beschrijving van de uitvinding te laten dateren door de belastingdienst of een notaris. De meesten denken dat ze hiermee toch enigszins de uitvinding hebben beschermd. Dit is echter totaal niet het geval. U kunt aan een dergelijke datering van een document namelijk geen enkele rechten ontlenen die uw uitvinding beschermen. Het enige dat dit biedt in octrooirechtelijke zin is een mogelijk bewijs gedurende een rechtszaak als u zich wilt beroepen op het recht van voorgebruik (zie hiervoor de sectie veelgestelde vragen). Als dit het beoogde doel is, dan biedt echter het indienen van een i-Depot bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom vaak een sneller, simpeler en goedkoper alternatief. Als het doel is, het beschermen van uw uitvinding, dan dient u toch echt een octrooiaanvraag in de te dienen.
Kostenbeperkingen bij octrooiaanvraag
Gedurende het proces van het doen van een uitvinding tot en met het indienen van een octrooiaanvraag, zijn er enkele manieren waarop u de kosten kunt beperken. Deze staan hieronder in chronologische volgorde per stap beschreven. Er is ook aangegeven waar het mogelijk is om kosten te besparen, maar waar dit wordt afgeraden. Er zijn overigens manieren te verzinnen om zeer goedkoop het traject op te starten, maar hieraan zijn redelijke wat mitsen en maren verbonden. Hierdoor kunt u voor deze mogelijkheden het best contact op nemen met een octrooigemachtigde.
Stap 1: Nieuwheidsonderzoek
In de conclusies van een octrooi wordt het monopolie beschreven waarop aanspraak wordt gemaakt. Deze aanspraak kan enkel worden gemaakt op uitvindingen die nieuw zijn en op uitvinderswerkzaamheid berusten, maar hoe weet je of dit het geval is?
Om deze vraag te beantwoorden moet je in feite nagaan of jouw product of proces nog nooit ergens is geopenbaard. Vaak gebeurt dit door middel van een zogenaamd nieuwheidsonderzoek. Deze onderzoeken zijn gericht op het vinden van publicaties waarin een product of proces wordt beschreven dat de uitvinding zo goed als mogelijk benadert. Het laten uitvoeren van een dergelijk onderzoek brengt vaak kosten met zich mee en vormt een eerste barrière voor veel kleine en startende ondernemingen. Natuurlijk kunnen wij het nieuwheidsonderzoek voor u uitvoeren, maar er zijn ook goedkopere alternatieven.
Onderzoek door Octrooicentrum Nederland
U kunt een verkennend onderzoek laten uitvoeren door Octrooicentrum Nederland. Dit onderzoek is in sommige gevallen kostenloos, maar de uitkomst is normaliter niet vergelijkbaar met een nieuwheidsonderzoek. Het biedt u wel een eerste inzicht in de publicaties die relevant kunnen zijn voor uw uitvinding. Indien u wilt informeren naar de mogelijkheden dan dient u contact op te nemen met een octrooiadviseur in uw regio.
Onderzoek door uzelf
U kunt ook zelf op zoek gaan op internet naar publicaties, door gebruik te maken van een zoekmachine zoals u gewend bent of speciaal ontwikkelde zoekmachines als Google Patent Search (Tip: slim zoeken op internet). Daarnaast kunt u gratis octrooidatabanken raadplegen op websites zoals Espacenet. Deze website biedt verschillende mogelijkheden om informatie te zoeken. De standaard smart search optie lijkt het meest op een simpele zoekopdracht, zoals u deze waarschijnlijk ook ingeeft bij uw internet zoekmachine, en is het laagdrempeligst. Als u echter veel gedetailleerder op zoek wilt naar relevante publicaties, dan bieden de classification en advanced search opties u de beste mogelijkheden.
Benodigde informatie
De zoektocht kan op verschillende manieren worden uitgevoerd, maar het is in ieder geval aan te raden om dit op een gestructureerde wijze aan te pakken:
- Een veel gebruikte methode is om in eerste instantie de classification search modus te gebruiken om te zoeken naar de klassen en subklassen waarbinnen de uitvinding valt. Dit zijn er over het algemeen meerdere en deze kunnen zich op verschillende niveaus in de classificatie-boomstructuur bevinden. Indien u al in het bezit bent van enkele octrooipublicaties die relevant lijken (bijv. naar aanleiding van een smart search), dan kunt u op de titelpagina vinden in welke categorieën deze zijn ingedeeld.
- Vervolgens kan er een lijst worden opgesteld met kernwoorden die van toepassing zijn op de uitvinding. Deze lijst dient te worden aangevuld met synoniemen voor deze kernwoorden. Naast uw eigen kennis kunt u hiervoor gebruik maken van online synoniemenlijsten en encyclopedieën.
Zoekopdracht
Voor het uitvoeren van een gedetailleerde zoekopdracht is het aan te raden om de advanced search modus van espacenet te gebruiken. Een veel gebruikte methode is om afhankelijk van het type geïdentificeerde klassen in het veld “CPC” of “IPC” een query (zonder aanhalingstekens) in te voeren die de geïdentificeerde klassen bevat zoals: “klasse 1” AND “klasse 2” AND “klasse 3” enzovoorts. Met behulp van deze zoekopdracht kan eerstens gekeken worden hoeveel documenten zich bevinden in een bepaalde set klassen die van belang zijn voor uw uitvinding. Indien dit een beperkt aantal is, dan kan ervoor worden gekozen om al deze documenten een-voor-een door te nemen. Meestal zijn er echter een groot aantal zoekresultaten, die nauwelijks allemaal door te nemen zijn. De lijst met kernwoorden en synoniemen kan dan uitkomst bieden om deze set zoekresultaten te beperken tot documenten die meer in de buurt komt de uitvinding. Het beperken van de zoekresultaten wordt meestal gedaan door gebruik te maken van het veld “Title or abstract” en hier een query in te voeren met behulp van de opgestelde lijst kernwoorden en synoniemen. Een wijze om dit te doen is door de belangrijkste kernwoorden met hun synoniemen als volgt (zonder aanhalingstekens) in te geven: (“synoniem 1 kernwoord 1” OR “synoniem 2 kernwoord 1” OR “synoniem 3 kernwoord 1”) AND (“synoniem 1 kernwoord 2” OR “synoniem 2 kernwoord 2” OR “synoniem 3 kernwoord 2”) enzovoorts. U kunt vervolgens met de combinaties en hoeveelheden van kernwoorden variëren om een set zoekresultaten te krijgen die te behapstukken is. Om de zoektocht verder te preciseren zijn er overigens ook nog andere commando’s en operators mogelijk.
Resultaten
Het resultaat van de uitgevoerde zoekopdracht en de vervolgens uitgevoerde handmatige filtering van de zoekresultaten is een set publicaties welke enige mate van relevantie hebben voor uw uitvinding. U doet er vaak verstandig aan om voor elk van deze documenten in Espacenet de “cited documents” en “citing documents” te bekijken, aangezien deze documenten ook vaak enige relevantie hebben voor uw uitvinding. U vindt links naar deze documenten aan de linkerzijde van de Espacenet pagina die is gewijd aan het betreffende document.
Stap 2: Invention disclosure
Een uitvinding wordt vaak eerst door een uitvinder opgetekend in een zogenaamde invention disclosure. Hierin worden verschillende onderwerpen opgenomen zoals:
- Een beschrijving van de uitvinding. Een uitvinding betreft een technische oplossing voor een probleem. In het ideale geval kleeft dit probleem aan één of meerdere van de gevonden publicaties bij het nieuwheidsonderzoek.
- Wat is het technische veld van de uitvinding? Een technisch veld kan op verschillende abstractieniveau’s worden bepaald. Op een heel hoog niveau kunt u denken aan een indeling in velden zoals life sciences, chemie, werktuigbouwkunde en electrotechniek. Bij een invention disclosure is het echter de bedoeling dat u hier specifieker ingaat op het veld waarop de uitvinding specifiek betrekking heeft, zoals het vakgebied waar het probleem zich voordoet. U kunt ook bijvoorbeeld denken aan een specifiekere aanduiding zoals “de uitvinding heeft betrekking op een werkwijze voor het maken van een …” of “de uitvinding heeft betrekking op een instrument voor een …”.
- Wat is het onderliggende probleem waarvoor de uitvinding een oplossing biedt? Het is waarschijnlijk redelijk helder wat hier de bedoeling is. Zoals eerder al werd aangeduid, heeft een uitvinding betrekking op een technische oplossing voor een probleem. Hier dient dat probleem beschreven te worden.
- Hoe wordt het probleem nu opgelost? Voor sommige problemen worden al oplossingen geboden. Deze oplossingen kunnen op een geheel andere of op een gelijkaardige wijze werken. Het is de bedoeling dat u hier deze andere oplossingen beschrijft.
- Wat is het nadeel van de huidige oplossingen? Hier is het de bedoeling dat u nadelen aanwijst die betrekking hebben op de oplossingen die u onder 4 hebt beschreven. Liefst kleven deze nadelen uiteraard niet aan uw uitvinding.
- Welke publicatie (of andere openbaring) komt het kortst bij uw uitvinding? Dit wordt ook wel de meest nabije stand van de techniek genoemd. Hier is het de bedoeling dat u de stand van de techniek beschrijft welke de meeste gelijkenissen vertoont met uw uitvinding. Dit kan bijvoorbeeld een publicatie zijn die hetzelfde probleem oplost, maar kan bijvoorbeeld ook een publicatie zijn waaraan het probleem kleeft dat u met uw uitvinding oplost.
- Wat is het verschil tussen uw uitvinding en de meest nabije stand van de techniek? Hier dient u de verschillen te beschrijven tussen de publicatie beschreven bij 6 en uw uitvinding.
- Is deze oplossing voor de hand liggend? Een uitvinding kan niet worden geoctrooieerd als deze voor de hand ligt. Een oplossing kan voor de hand liggend zijn als een gelijkaardige oplossing voor een gelijkaardig probleem elders beschreven is, daarnaast kan het ook voor de hand liggend zijn als een vakman (zonder creatieve denkarbeid) uitkomt bij de oplossing van de uitvinding.
- Waarom is de oplossing niet voor de hand liggend? Hier dient u uit te leggen waarom u denkt dat de oplossing niet voor de hand ligt. Hiervoor kunnen indicatoren worden aangewend zoals: 1) het probleem is niet bekend uit de stand van de techniek, 2) het probleem is nog niet opgelost in de stand van de techniek, 3) de bestaande oplossingen hebben niet de voordelen van de uitvinding, 4) er is een lering in de stand van de techniek die juist wegwijst van de oplossing volgens de uitvinding, 5) het probleem bestaat al geruime tijd. Naast deze indicatoren zijn er uiteraard nog andere omstandigheden te bedenken, waarom een uitvinding niet voor de hand ligt.
Stap 3: Opstellen van de octrooiaanvraag
In principe is het mogelijk deze stap zelf uit te voeren, maar dit wordt ten zeerste afgeraden aangezien het nagenoeg onmogelijk is om zonder speciale training een octrooiaanvrage op te stellen die enige commerciële betekenis heeft en dit laatste is toch het doel van de gehele exercitie. Het advies is dus dat u zich hiervoor wendt tot een octrooigemachtigde. Een goed nieuwheidsonderzoek en een goede invention disclosure kunnen er echter wel voor zorgen dat de noodzakelijke inspanningen, die de octrooigemachtigde moet leveren voor het opstellen van een octrooiaanvraag, worden beperkt en daarmee ook de kosten.
Stap 4: Indienen van de octrooiaanvraag
U kunt ervoor kiezen om zelf de octrooiaanvrage in te dienen, maar dit wordt afgeraden aangezien de kans dan te groot is dat een belangrijke termijn wordt gemist of dat er niet adequaat op een communicatie van de octrooiverlenende instantie wordt gereageerd. Hierdoor is het denkbaar dat u uw rechten op het verkrijgen van een octrooi voor uw uitvinding verspeelt. Het advies is dus ook hier, laat dit door een octrooigemachtigde uitvoeren. Deze kan u ook tekst en uitleg geven ten aanzien van de voor u beschikbare en relevante routes voor het krijgen van bescherming in verschillende landen. Dit is van belang, omdat ook dit een invloed heeft op de hoogte van de kosten en het moment waarop deze kosten worden gemaakt.
Stap 5: Verleningsprocedure
De verschillende verleningsprocedures kennen elk hun mogelijkheden die een invloed hebben op de hoogte kosten en het moment dat kosten worden gemaakt. Deze hangen echter sterk af van de omstandigheden van het geval, waardoor dit per zaak bekeken dient te worden en waarbij het mogelijk is dat de inzichten in de loop van de procedure veranderen.
